Door: Maarten Gubler
Wat is een Frozen Shoulder?
Een ‘Frozen Shoulder’ betekent letterlijk een ‘bevroren schouder’. Een andere term voor frozen shoulder is ‘adhesieve capsulitis’. Het gaat om het kapsel tussen het schouderblad en bovenarm. Deze aandoening komt veel voor en bezorgt mensen langdurig hinder en gaat gepaard met pijn en bewegingsbeperkingen. De prognose (kans op herstel) van de frozen shoulder is goed waarbij de pijn meestal volledig, en de bewegingsbeperkingen bijna altijd volledig zullen verdwijnen.
Fijn om te horen, maar ik hoor soms dat mensen echt heel veel pijn hebben.
Dat klopt. Er zijn grofweg drie fases van een Frozen Shoulder. Dit varieert overigens van persoon tot persoon.
De Freezing, Frozen en de Thawing fase. Elke fase heeft kenmerkende factoren. Dit is het klassieke beloop. Echter zien wij in de praktijk een enorme diversiteit in het beloop. Het kan dus goed zijn dat dit bij jou anders gaat.
Freezing fase: deze duurt enkele weken tot gemiddeld 9 maanden. Dit is de ‘ontstekingsfase’. Er is een overwegend hoge reactiviteit, de pijn staat op de voorgrond en er is een toenemende bewegingsbeperking.
Frozen fase: deze duurt 4 tot gemiddeld 9 maanden. Dit is de ‘stijfheidsfase’. Er is overwegend een matige reactiviteit, de bewegingsbeperking staat op de voorgrond en er is in vergelijking met de vorige fase afnemende pijn.
Thawing fase: deze duurt 4 tot gemiddeld 12 maanden. Dit is de ‘dooifase’. Er is overwegend een lage reactiviteit en een afnemende bewegingsbeperking.
Hoe weet ik of ik een Frozen Shoulder heb?
We kunnen niet in de schouder kijken of er sprake is van een Frozen Shoulder. De diagnose wordt gesteld op basis van het verhaal in combinatie met de beperking in mobiliteit van de schouder. Op een echo zou je een verdikt bandje kunnen zien. In de beginfase is een Frozen Shoulder erg lastig te onderscheiden van andere schouderklachten. De kenmerken in de beginfase zijn onder andere heftige schietende pijn richting de bovenarm. Zelfs in rust. Pas in de loop van de eerste fase neemt de bewegingsbeperking toe. Dit is wel een typisch kenmerk. Dit is het karakteristieke beloop van een Frozen Shoulder. Echter bij sommige mensen wordt de schouder alleen stijf. Dit blijft het moeilijke aan de diagnosestelling. Veelal wordt het in de beginfase over het hoofd gezien of kan het nog niet onderscheiden worden van andere schouder gerelateerde klachten.
Hoe kom ik aan een Frozen Shoulder?
De oorzaak van een Frozen Shoulder is nog onbekend. Er wordt veel onderzoek naar gedaan en is er wellicht in de nabije toekomst hier meer duidelijkheid over. Het komt voor tussen het veertigste en zestigste levensjaar. Tevens zijn er factoren die de kans op een Frozen Shoulder verhogen. De Frozen Shoulders worden verdeeld in twee soorten, namelijk de primaire en de secundaire. De primaire ontstaat zonder duidelijke oorzaak, de secundaire als een gevolg van. Dit kan een gevolg van onderstaande oorzaken zijn:
- diabetes mellitus (suikerziekte);
- schildklieraandoeningen;
- epilepsie;
- de ziekte van Dupuytren;
- hart-longaandoeningen;
- ziekte van Parkinson;
- trauma’s (fracturen, rupturen) en schouderoperaties.
Hoe lang duurt een Frozen Shoulder?
Dit wisselt ook weer, gemiddeld gezien zijn de meeste mensen binnen een jaar van hun klachten af.
Maar dit houdt in dat sommige hier korter over kunnen doen en sommige langer. Er zijn gevallen bekend van 5 tot 7 jaar. Echter is dit een zeldzaamheid en is het meestal in een jaar over.
DE BELANGRIJKSTE VRAAG: hoe kom ik ervan af?!
De aandoening is een ‘self limiting disease’. Dit houdt in dat de klachten toenemen en vanzelf verminderen zonder dat er een behandeling voor gegeven wordt. Dit scheelt een heleboel zorgkosten en daarnaast ook tijd voor de patiënt. Het is echter wel van belang dat de fysiotherapeut ingeschakeld wordt, want wij kunnen je in de keten (nek, bovenrug en elleboog) behandelen. Door de rest van de keten zo optimaal mogelijk te laten bewegen is de kwaliteit van bewegen beter. De belemmeringen kunnen hierdoor ook ten positieve beïnvloed worden. En daardoor kunnen de pijnklachten verminderen. Verder is van groot belang om te oefenen in deze langdurige periode van klachten. Door te blijven bewegen met de schouder zorg je ervoor dat het niet stijver wordt dan de schouder al is. In de Freezing fase valt te overwegen of er een corticosteroïd injectie of andere passende pijnmedicatie noodzakelijk is. Hierdoor neemt de pijn af en kan men beter blijven functioneren in het werken en bewegen. Meestal is in deze fase de slaap ook verminderd. Door pijnmedicatie te gebruiken geven mensen veelal aan beter door te kunnen slapen. Let op, in deze fase moet je niet zo gaan bewegen dat je continue het kapsel weer irriteert. In deze fase beweeg je niet door de pijn heen!