Door: Annet Schinkel
Laat ik mijzelf eerst voorstellen. Mijn naam is Annet en ik ben al 23 jaar werkzaam als fysiotherapeute. Ik ga elke dag met plezier naar mijn werk omdat ik mag samenwerken met een geweldig team van collega’s. Samen werken we aan het verbeteren van de kwaliteit van leven van onze patiënten en het bieden van de zorg die ze nodig hebben.
Mijn carrière begon als algemeen fysiotherapeut, maar met de jaren heb ik me gespecialiseerd in geriatriefysiotherapie. Deze specialisatie heeft me gebracht naar het hart van de zorg voor ouderen met complexe aandoeningen. Bovendien ben ik verder gespecialiseerd in de behandeling van hart-, vaat- en longaandoeningen en met de opkomst van COVID-19 is mijn werkgebied nog verder uitgebreid. Ik zie nu patiënten met post COVID-klachten, waarvan sommigen maanden na hun ziekte nog steeds te kampen hebben met fysieke en mentale uitdagingen.
Laat me eerlijk zijn – ondanks mijn diepe passie voor dit vak en het plezier dat ik haal uit mijn werk, heb ik dit jaar serieuze twijfels gehad over mijn voorzetting in dit vak.
''De druk op fysiotherapeuten en de uitdagingen met betrekking tot vergoedingen hebben me op het randje van een beslissing gebracht.''
Ik sta niet alleen in deze overweging; veel jonge collega’s verlaten het vak vanwege de financiële en professionele obstakels die we tegenkomen. Zoals ook een rondgang van de NOS en cijfers van de Stichting Pensioenfonds voor Fysiotherapeuten laten zien. Van alle fysio’s die de afgelopen drie jaar stopten, beoefende ongeveer 45 procent het vak nog geen vijf jaar. Circa 25 procent deed het vak tussen de vijf en tien jaar.
Een aspect dat vaak over het hoofd wordt gezien, is de manier waarop de tarieven van zorgverzekeraars direct van invloed zijn op ons inkomen als fysiotherapeuten. Het tarief dat we voor een behandeling ontvangen, bepaalt in grote mate ons salaris.
Wat velen niet beseffen, is dat we geen vergoeding krijgen voor gemiste afspraken, annuleringen, of het feit dat we veel eigen tijd spenderen aan het terugbellen van patiënten, het beantwoorden van mails, het opstellen van oefenschema’s en het bijwonen van overleggen en bijscholing. Het wordt nog nijpender doordat de tarieven van zorgverzekeraars de afgelopen jaren niet voldoende zijn gestegen in verhouding met de inflatie. Dit betekent dat we inkomsten mislopen die we hard nodig hebben.
Een andere kwestie die we als fysiotherapeuten vaak tegenkomen, is de onduidelijkheid en verwarring bij onze patiënten als het gaat om vergoedingen. In 2023 konden we uit 60 verschillende polissen kiezen. Je ziet door de bomen het bos niet meer. Niet gek dat veel patiënten niet volledig op de hoogte zijn van hun zorgverzekering en de specifieke voorwaarden voor vergoeding van fysiotherapie. Dit leidt tot verwarring en soms tot onverwachte financiële lasten voor hen. Als gevolg hiervan moeten we niet alleen medische zorg bieden, maar ook dienen als adviseurs en verduidelijking geven over de vergoedingen en dit is soms erg vermoeiend.
Om dit duidelijker te illustreren, wil ik graag het verhaal van mevrouw Jansen delen. Mevrouw Jansen werd naar mij doorverwezen na een herseninfarct. Ze had balansproblemen en krachtsverlies aan één zijde. Mevrouw Jansen had alleen AOW en beschikte over een basisverzekering. Dit betekende dat ze de eerste 20 behandelingen niet vergoed kreeg.
Hoewel ik op verwijzing van de specialist bij haar aan huis kwam om het valgevaar te verminderen en haar te helpen met transfers, werd de behandeling niet vergoed. Omdat mevrouw de eerste 20 behandelingen niet zelf kon betalen, moesten we de therapie stopzetten. Ik had mevrouw kunnen helpen om haar kracht en balans te verbeteren, maar door financiële beperkingen stopte de therapie voortijdig. Als fysiotherapeute met een zorgende inslag trok ik me haar lot sterk aan. In het verleden zou ik wellicht veel van mijn eigen tijd hebben besteed om haar te helpen, maar de huidige druk op de zorg staat dat simpelweg niet meer toe.
Wat ik misschien nog wel vervelender vind zijn mensen die de fysiotherapie het geld niet waard vinden en ik mijzelf dus moet verkopen. Zoals in het geval van meneer de Haan. Hij geniet van zijn welverdiende pensioen na een succesvolle carrière en brengt het merendeel van zijn tijd door op de golfbaan. Helaas heeft hij een versleten knie, waardoor lopen op de golfbaan steeds moeilijker wordt. Uiteindelijk besluit hij om een nieuwe knie te laten plaatsen om zijn levenskwaliteit te verbeteren.
Meneer de Haan had destijds een zorgverzekering afgesloten met dekking voor 9 aanvullende behandelingen fysiotherapie. Hij dacht waarschijnlijk dat dit voldoende zou zijn, en als hij meer behandelingen nodig had, zou hij deze zelf wel betalen. Na 9 behandelingen bleek echter dat zijn knie nog niet goed functioneerde. Deze bleef dik en pijnlijk, en hij kon de knie niet volledig strekken. De therapie bestond uit oefentherapie gericht op het verbeteren van de mobiliteit, stabiliteit van de knie. Meneer de Haan merkte dat hij beter ging lopen en dat hij de knie beter kon belasten. Zijn looppatroon verbeterde maar hij is er nog niet.
Toen ik met meneer de Haan besprak dat hij vanaf de 10e behandeling zelf zou moeten betalen omdat de eerste 20 behandelingen immers uit de aanvullende dekking moeten komen en hij er maar 9 had, besloot meneer dat hij dat niet de moeite waard vond. Hij stopte de therapie en koos voor een verminderde loopfunctie en een knie die laag belastbaar was. Wat hij misschien niet volledig begreep, was dat door zijn compensatiegedrag in zijn heup hij in de toekomst hier ook problemen mee zou kunnen krijgen.
Ik probeerde meneer de Haan te informeren over de mogelijke gevolgen van zijn keuze, maar hij geloofde dat hij het zelf wel kon. Ik denk van niet want uit ervaring weet ik dat mensen na verloop van tijd stoppen met oefenen en dat deze knie laag belastbaar blijft. Als fysiotherapeute was het moeilijk om te zien dat hij de nodige zorg niet kreeg en koos voor een weg die zijn gezondheid en kwaliteit van leven verminderd.
Wat mij verder opvalt is het feit dat veel ouderen onvoldoende verzekerd zijn voor fysiotherapie. Soms zijn het de kinderen die de zorg regelen en niet aan deze noodzakelijke dekking denken. Mijn advies aan iedereen van boven de 60 jaar is om zich in ieder geval voor de eerste 20 behandelingen te verzekeren, zodat je na een val, breuk, noodzakelijke operatie, of een herseninfarct de juiste zorg krijgt. Het voorkomt onverwachte kosten en zorgt ervoor dat je de zorg krijgt die je verdient.
Ik hoop oprecht dat in de toekomst de regel van de eerste 20 behandelingen bij een chronische verwijzing volledig wordt afgeschaft en dat deze zorg weer wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Iedereen verdient het recht op optimale zorg, ongeacht hun financiële situatie. Laten we samenwerken om een gezondere en beweeglijkere toekomst te creëren voor alle generaties.
