Door: Vincent Schinkel
Wat is dat?
Osgood Schlatter is in de beginfase een ontsteking van de aanhechting van de kniepees op het scheenbeen ter hoogte van de groeischijf. Na de ontsteking kan dit nog een periode klachten geven.
Oorzaak
Dat is de groeispurt bij je kind: hij of zij schiet de hoogte in, voeten worden groter en armen langer. Wat doet dat met je kind? Waar moet je als trainer en ouder op letten?
Kinderen groeien niet gelijkmatig, maar in schokken. Elk kind krijgt te maken met een groeispurt. Bij de één gaat dat wel geleidelijker dan bij de ander. De eerste groeispurt heeft een kind in de eerste twee jaren van zijn leven. Bij meisjes kondigt de tweede groeispurt zich aan vanaf 10-11 jaar. Bij jongens gebeurt dat bij 12-13 jaar. Jongens kunnen in deze fase wel 10 centimeter per jaar groeien, bij meisjes is dat 2-3 cm minder.
In de puberteit neemt bij jongens met name de bot- en spiermassa toe, terwijl bij meisjes vaak ook het onderhuidse vetweefsel toeneemt.
Soms zie je dat hierbij een mentale factor invloed hebben. Doordat het kind zich niet ‘lekker’ in z’n vel voelt zitten en ‘raar beweegt verliest het kind het plezier met sporten. Blijven stimuleren is hierin het advies. Het rare bewegen zal zich in verloop van tijd gaan herstellen.
Blessures
Een kind heeft in deze periode meer kans blessures op te lopen. Het is goed als ouders en trainers zich realiseren dat kinderen in deze periode kwetsbaarder zijn (fysiek, mentaal en hormonaal) en eerder last kunnen krijgen van overbelasting. Goede trainers houden hier rekening mee, maar het kan nooit kwaad als ouder, de trainer te informeren. Oefeningen gericht op met name coördinatie en lenigheid helpen kinderen meer grip te krijgen op hun bewegen. Kinderen hebben tijdens de puberteit een verhoogde kans op het oplopen van blessures doordat:
- de lengtegroei sterk toeneemt, waardoor de lichaamsverhoudingen en het lichaamsgewicht veranderen.
- De lengte van pezen en spieren (tijdelijk) achterblijven, waardoor de lenigheid tijdelijk afneemt.
- De motorische en technische vaardigheden (tijdelijk) afnemen.
- Ze vaker gaan trainen (prestatiemotivatie).
- De groeischijven en de groeikernen tijdelijk extra kwetsbaar zijn.
De bovengenoemde extra kwetsbaarheid van de groeikernen en de groeischijven kan resulteren in vaak ernstige en soms langdurige jeugdblessures.
Bekende voorbeelden van deze jeugdblessures zijn:
- Osgood Schlatter (pijnlijke bobbel net onder je knie op je scheenbeen – aanhechting van je bovenbeenspieren).
- Sever (pijnlijke hak – aanhechting van je achillespees).
Wat kan je doen bij acute klachten?
Groeipijn gaat veelal vanzelf over. Als het kind is uitgegroeid, verdwijnen de klachten. Je kan zelf de volgende dingen doen:
Over het algemeen geldt als vuistregel: verminderen van de belasting. Dit helpt de pijn te verminderen en de blessure te laten genezen. Soms is het verstandig om tijdelijk helemaal te stoppen met voetballen.
Koel de pijnlijke plaats na een wedstrijd of training direct met ijs (of coldpack) gedurende minimaal 10 minuten. Plaats het ijs op de huid en laat het ijs smelten door circulerend te bewegen. Herhaal dit enkele malen per dag.
7 TIPS OM SNELLER TE HERSTELLEN DAN JE OOIT HAD GEDACHT, OOK AL HEB JE ALLES AL GEPROBEERD
Hoe voorkom je groeipijnblessures?
- Doe een altijd een goede warming-up vóór elke training of wedstrijd van minimaal 15 minuten.
- Een blessure kun je voorkomen door een goede trainingsopbouw. Voer de intensiteit en de omvang van de trainingen geleidelijk op om overbelasting te voorkomen.
- Terughoudend zijn met hoog intensieve acties als sprinten en springen.
- Zorg als trainer voor een goede trainings- en wedstrijdbelasting.
- Houd jeugdspelers in de groeispurt goed in de gaten. Breng de belasting van trainingen en wedstrijden omlaag bij knie- of hakpijn. Hiermee voorkom je dat de aandoening zich verder ontwikkelt en de speler soms maanden niet kan voetballen. Daarna de belasting weer gedoseerd opbouwen en de belastbaarheid vergroten.
- Schenk aandacht aan spierlenigheid (stretchen) en coördinatie (stabiliteitsoefeningen).
- Kijk ook naar de houding van het kind, vooral van de knieën en voeten.
- Soms kunnen steunzolen een oplossing zijn.
- Zorg voor goed passende voetbalschoenen.
Voldoende slaap
Goede voeding en voldoende slaap helpen je kind in deze periode. Eiwitten zorgen voor de opbouw van spiermassa en voor een goede stofwisseling. Gevarieerd eten met vlees, vis, eieren en soja ondersteunt kinderen hun groeispurt goed te doorstaan.