Wat je MOET weten over het gebruik van paracetamol en NSAID’s
Zal ik nu wel of niet een paracetamol of ibuprofen nemen? Ik vind dat eigenlijk rommel. Maar ik heb echt veel pijn nu! Welke moet ik eigenlijk nemen?
Of ben je iemand die heel makkelijk dit soort medicatie gebruikt?
Is dat nou wel zo gezond? Je hoort er van alles over: positief en negatief. In dit blog zal ik de belangrijkste feiten over paracetamol en NSAID’s benoemen, zodat je bewuster kan kiezen voor het al dan niet slikken van pijnstillers.
Het verschil tussen paracetamol en NSAID’s
Paracetamol wordt gebruikt tegen pijn, zoals hoofdpijn, spierpijn, keelpijn, oorpijn, migraine en menstruatieklachten. Ook verlaagt het koorts en kan het helpen bij griep en verkoudheid.
NSAID’s (Non Steroidal Anti Inflammatory Drugs, zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac, werken ontstekingsremmend, stillen de pijn en verlagen koorts. Je kunt het gebruiken bij bijvoorbeeld gewrichtspijn, hoofdpijn, migraine, menstruatieklachten en spierpijn. Ook bij griep en verkoudheid kan ibuprofen werken. Het belangrijkste verschil is dus de ontstekingsremmende werking van NSAID’s. Dat gegeven kan je helpen bij het maken van een keuze voor paracetamol óf ibuprofen.
Voordelen van het slikken van pijnstillers
Je hebt minder pijn. Minder pijn betekent ook beter kunnen slapen. Slaap is essentieel voor je herstel. Minder pijn betekent beter kunnen bewegen. Dat zorgt ervoor dat je veel kan blijven doen. Én dat zorgt er weer voor dat je minder kans op chronische klachten hebt. Bijvoorbeeld bij acute nekklachten na een auto-ongeluk. De mogelijke whiplash.
Nadelen van het slikken van pijnstillers
Op de gebruiksaanwijzing van pijnstillers staan de nadelen en mogelijke bijwerkingen van het gebruik van pijnstillers beschreven. Problemen ontstaan vaak wanneer we pijnstillers op de verkeerde momenten of te vaak slikken. Je kunt door vaak en langdurig gebruik van paracetamol en/of NSAID’s medicatie afhankelijke hoofdpijn krijgen. Dus je denkt het te nemen tegen de hoofdpijn. Maar ondertussen zorgt het ervoor dat de hoofdpijn blijft!
Ook je lever en nieren vinden het veelvuldig gebruik van paracetamol niet zo fijn. Je mag maximaal 4 x per dag 2 stuks paracetamol gebruiken. Bij langdurig gebruik van deze hoge dosis of nog hogere doseringen kun je een acute leverbeschadiging veroorzaken.
Daarnaast kunnen meerdere NSAID’s zorgen voor problemen met je maag. Geloof me, ik heb al genoeg patiënten gesproken die hier last van hadden. Wel zijn er tegenwoordig modernere NSAID’s die niet schadelijk voor de maag zijn. Beter dus! Dit zijn selectieve COX-2- remmers (COXIB’s), zoals Etoricoxib en Celecoxib. Tenslotte gaat gebruik van diclofenac vaker gepaard met ernstige hartproblemen en maagbloedingen dan gebruik van andere NSAID’s of paracetamol.
Ter overweging
Moet je een ontsteking wel willen remmen? De ontstekingsreactie is een normale en belangrijke reactie van het lichaam. Het is de eerste reactie die opgestart wordt bij beschadiging. Je immuunsysteem gaat aan het werk. Aan de andere kant kan een ontsteking ook schadelijk zijn. Daarom dient gebruik van onstekingsremmers (NSAID’s) afgestemd te worden met je huisarts en/of specialist.
Moet je pijn wel remmen? Pijn kan je waarschuwen voor overbelasting of beschadiging van je lichaam. Meestal is pijn vervelend, maar niet gevaarlijk.
Wat doet het slikken van pijnstillers met het milieu?
De restanten komen in ons rioolwaterzuiveringssysteem en die kunnen niet goed worden gefilterd. Met name diclofenac. Dus het komt terecht in het oppervlaktewater. Dat vormt een gevaar voor de vissen. Krijgen wij het ook binnen? Als je vis eet. Maar niet via ons drinkwater. De drinkwaterbedrijven gebruiken geavanceerdere (en veel duurdere) zuiveringsmethoden dan rioolzuiveringsinstallaties.
Kan ik mijn andere medicatie combineren met pijnstillers?
Voor alle medicatie geldt dat het goed is om de bijsluiter te lezen. Het kan zijn dat je al medicatie gebruikt waarbij je geen paracetamol en/of een NSAID mag gebruiken. NSAID’s mogen bijvoorbeeld NIET in combinatie met bloed verdunnende middelen ingenomen worden!
Dus, wel of niet pillen slikken?
Ik zou adviseren alleen te slikken als het écht nodig is. Wanneer het je herstel bevordert of chronische klachten kan voorkomen. Dat besluit kan je het beste maken in overleg met je huisarts, specialist of je fysiotherapeut. Als fysiotherapeut kunnen we overleggen met je huisarts om te bepalen wat het verstandigste is. Ga in eerste instantie op zoek naar andere oplossingen om je pijn te dempen door actief te blijven en genoeg te ontspannen. Neem een warm bad, ga een stuk wandelen of een rondje rennen. Meditatie (waaronder mindfulness valt) is ook een veel gebruikte oplossing. Een enkele keer een pil slikken om je herstel te bevorderen, lijkt acceptabel. Het gevaar schuilt in overmatig gebruik. Mensen slikken vaak meer pijnstillers dan ze denken: houd het eens bij! Dat geeft je inzicht. Heb ik het wel eens genomen? Ja, maar slechts 3 keer: bijholteontsteking, keelontsteking en een ontsteking in m’n schouder. En na al het onderzoekswerk voor dit blog denk ik volgende keer nog wel een keer extra na. Die bevallingen heb ik ook overleefd. Het moet wel heel erg zijn wil ik dit nemen. Als het bijvoorbeeld mijn werk ernstig zou belemmeren, dan zal ik in overleg met de huisarts gedoseerd een onstekingsremmer en/of pijnstiller nemen. Zoals je al leest zijn dit geen vaak voorkomende momenten. Bij hoofdpijn, rugpijn e.d. kies ik ervoor geen medicatie te slikken en te onderzoeken of andere oplossingen in leefstijl deze pijnen de volgende keer kan voorkomen. Ik neem rust en zie de pijn als een teken van mijn lichaam dat het overbelast is.
Heb je twijfel? Bel dan met je huisarts!
Wat hier staat is slechts een samenvatting. Niet alles heb ik beschreven. Dus lees de bijsluiter. Je snapt zelf wel dat je dit spul niet neemt in combinatie met alcohol! En zo is er nog meer…
Gemma